Mijn Nibe Hilbert van der Zwaag

Type Tweejarige

door Hilbert van der Zwaag

In 1968 rondde ik in Groningen mijn doctoraal Algemene Economie af. Aansluitend ging ik in militaire dienst en 2 jaar later begon ik als 25 jarige trainee bij de ABN Bank. Die opleiding, de ‘Concernopleiding’, duurde in ’t algemeen zo’n twee en half jaar. Doel was mensen klaarstomen voor functie van kantoordirecteur of hoger. Voor mij zelf placht ik de verzameling  trainees, waarvan de ABN er jaarlijks wel zo’n dertig of veertig van aannam, ‘het blauwe pakken team’ te noemen. Je was verplicht een intelligentie- en een stabiliteitstest te ondergaan. Er waren een paar personen in onze groep die geen afgeronde academische opleiding hadden, maar daar stond dan wel ‘blauw bloed’ tegenover, bijvoorbeeld een titelloze jonkheer. Had men geen titel of blauw bloed, maar bijvoorbeeld HBO, dan was doorstroming naar een functie van kantoordirecteur of hoger niet makkelijk.

Dit aannamebeleid en deze opleidingsfilosofie met zijn hiërarchische karakter deed mij denken aan wat ik als militair had gezien: een strakke bevelstructuur met onderofficieren, officieren en opperofficieren. Een opperofficier moest als vooropleiding de Koninklijke Militaire Academie (KMA) hebben afgerond en bovendien in de loop van zijn militaire loopbaan de ‘Gouden Zon’ hebben behaald. Dit was een interne opleiding die zeer hoge eisen stelde. Geen Gouden Zon, geen opperofficier. Bij bijvoorbeeld het Ministerie van Justitie trof je eenzelfde structuur aan. Was de beginrang voor een afgestudeerde jurist referendaris, voor niet academisch gevormde lieden was dit al de eindrang.

Tijdens de concernopleiding van de ABN werd de trainee geacht de ‘Tweejarige opleiding van beambten in het Bank- en Effectenbedrijf’ te doen. Op 29 januari 1973 kreeg ik samen met 261 andere in 1972 geslaagden het diploma uitgereikt. Dat was een feestelijke gebeurtenis in een van de zalen van Krasnapolsky.Diploma Hilbert
De weg naar een glanzende carriere bij de ABN lag open. Maar na een paar jaar merkte ik dat ik ging rondkijken. ABN zorgde heus goed voor zijn mensen, maar ik had er genoeg van om steeds maar kredietvoorstellen en -revisies te schrijven. Ik wilde een wat studieuzere baan en wat meer uitdaging.

Bij het lezen van een personeelsadvertentie van het Nibe dacht ik dat daar te kunnen vinden. Bovendien zou me dat een verhuizing besparen. Ik woonde op dat moment met vrouw en drie kinderen in Utrecht en kon binnen het uur per trein van huisdeur naar de Herengracht reizen.

Baltussen
Mr Baltussen, RvB Amro

Niettegenstaande de waarschuwingen van de opleidingsmensen van de ABN, zette ik mijn wat eigenwijze ideeën door. Ondanks de familie-banden tussen Nibe en ABN vond men het kennelijk een ongepaste desertie. Weliswaar mocht ik aanvankelijk deelnemer blijven in het pensioenfonds van ABN, maar mijn personeelshypotheek mocht ik niet meenemen, zelfs niet tegen gewone klantentarieven. Ik moest dus een nieuwe hypotheeknemer zoeken, met alle kosten van dien. Van mijn latere collega bij het Nibe Jan Schipper hoorde ik dat hem bij AMRO hetzelfde was overkomen. ‘Weg is weg’ had het PZ-lid van de RvB van AMRO, Baltussen, gezegd. Overigens hoorde ik later dat Dolf van den Brink, met wie ik persoonlijk bevriend was geraakt, zonder dat ik dat wist nog zijn best heeft gedaan om me na mijn Nibe periode weer terug te halen naar de ABN. Tevergeefs. Eenmaal weg, blijft weg.

Bij het Nibe trad ik per 1 september 1976 in dienst. Het was de bedoeling dat ik samen met een nog aan te trekken collega binnen de nieuwe opleidingsstructuur van het Nibe invulling zou geven aan de Kredietenkolom: het kredietenhoofdstuk van de Basisopleiding, een kredietencursus voor medewerkers van kredietafdelingen van banken – K1/GZK –  en een hoogwaardige kredietopleiding voor specialisten K2/ZK. Voor het eerste blok, het kredietenhoofdstuk van de Basisopleiding, heb ik heel veel multiple choise vragen geformuleerd. Het 2e blok heb ik geheel afgerond en van het 3e heb ik de kaders geformuleerd en uitgetekend.

Op 1 april 1979 ben ik in de bankpraktijk teruggekeerd: eerst een paar jaar kantoordirecteur bij een middelgrote bank in Zwolle, daarna regiodirecteur Noord-Nederland bij een andere middelgrote bank. De laatste jaren vormde ik de stafafdeling economische en juridische zaken bij Scania in Zwolle. Daar kon ik mijn financiële en juridische kennis en ervaring prima te gelde maken.

Zwolle

19 maart 2016

Hilbert van de Zwaag

(drs H.J.G. van de Zwaag)